Eskubide digitalak, osasun digitala

Gai hau interesatzen bazaizu zenbait gomendio:
Hezkuntzan librezale
Xnet
Electronic Frontier Fundation
Tachtical Tech
Data Protection Laws of the World
Donestech
EDRI
Europako Komisioa
Human rights whatch

Nazio Batuen Erakundeak, mundu analogikoan ditugun eskubide berdinak babestuak izan behar direla mundu digitalean ebatzi zuen. Espresio askatasuna, informaziora sarrera, eta pribatutasun eskubideak alegia, eskubide digitalak direla ere.

Ebazpen horrek ordea ez ditu herri ezberdinak juridikoki lotzen, eta herrialde bakoitzak modu ezberdinean heltzen dio eskubide digitalen interpretazioari.

Tentsioa sortu da gizakion eskubide eta askatasunen artean eta online espazioetan egin daitekeenaren artean. Tentsio hau eremu politikoan dagoen polarizazioarekin, eta zenbait eragile pribaturen botere areagotzearekin nabarmenagoa da. Zenbait herrik eremu digitalaren erregulazioan aurrerapausoak eman dituzten heinean, adibidez online datuen babesetik pribatutasunaren babesera igarotzeko beharra ulertuz, beste zenbait araudi oraindik garapen eta berrikuntzarako ikuspuntuak sortzea behar dute, hala nola albiste iruzurtsuei eta gorrozko diskurtsoei loturikoak zeintzuk adierazpen askatasuna zapaltzeko ere erabiltzen diren.

Eskubide digitalak babesten ez badira, eskubide osoko hiritarra izateko mugak aurkituko dituzte zenbait pertsonak, besteak beste:

Konexioa, gailua, gaitasuna ez izateagatik, arrakala eredu berrietan jauzi daitezkeenak.
Pribatutasun falta pairatzeagatik, bazterkeria eredu berrietan jausteko arriskua dutenak.
Eremu digitalean bortizkeria erreproduzitzeko eta anplifikatzeko erraztasuna dela eta, euren zaurgarritasuna areagotua izateko arriskua izango dutenak.
Eremu digitalaren jabetza esku gutxi batzuetan izateko arriskuagatik:
- Espresio askatasunari mugak bideratzeko beste modu batzuk.
- Errealitatearen ikuspuntu partzialak sustatzeko beste modu batzuk.
- Aniztasun teknologikoa arriskuan jartzeko moduak.